Από "εργαλείο πολέμου" των πρώιμων φυλών της Αιθιοπίας, που μασουλούσαν ένα είδος χειροποίητων σβόλων από κόκκους καφέ για να τους δώσει ενέργεια, μέχρι τον "καφέ στο χέρι" των σύγχρονων μητροπόλεων, ο καφές, το δεύτερο σε κατανάλωση ρόφημα μετά το νερό, έχει μετατραπεί σε τέχνη.
Espresso μονός ή διπλός, με καφεΐνη ή χωρίς, με κανέλα, ή μοσχοκάρυδο για τους gourmet της παρέας, με ζάχαρη ή σκέτος, φραπέ ή ιρλανδικός με λίγες σταγόνες αλκοόλ, οι επιλογές είναι πολλές. Κυρίαρχος όμως στην καρδιά μας, στην καρδιά των Ελλήνων, παραμένει ο ελληνικός καφές. Και δεν είναι τυχαίο. Ο ελληνικός καφές μπαίνει στη ζωή μας την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Στη Βόρεια Ελλάδα οι Έλληνες εντάσσουν τον καφέ στις συνήθειές τους, συνυπάρχοντας μαζί με τους Τούρκους στα πρώτα καφενεία που άνοιξαν τον 15ο αιώνα. Στην Αθήνα τα πρώτα καφενεία εμφανίζονται πολύ αργότερα, μόλις τον 17ο αιώνα με τους Τούρκους να είναι αρχικά οι πιο πιστοί πελάτες και στη συνέχεια να ακολουθούν οι Έλληνες. Η εξάπλωσή του σε όλη την Ελλάδα ήρθε ως φυσική συνέπεια.
Με την πάροδο των χρόνων ο καφές μετονομάστηκε σε ελληνικός και η περηφάνια μας για αυτόν είναι περισσή. Οι μερακλήδες επιμένουν ακόμα και σήμερα να τον κάνουν στη χόβολη (πάνω σε καυτή άμμο) μια τεχνική που έρχεται από τους Βεδουίνους της Μέσης Ανατολής. Το νερό μπαίνει στο μπρίκι, ο καφές και η ζάχαρη αναδεύονται μέχρι να διαλυθούν και στη συνέχεια τον αφήνουμε να φουσκώσει και να μας προσφέρει το πηχτό του καϊμάκι, σημάδι πως τον πετύχαμε. Χτυπάμε το μπρίκι 2-3 φορές στον πάγκο της κουζίνας να κατακαθίσει και σερβίρουμε. Παραδοσιακά η συνοδεία του γίνετε με ένα παξιμαδάκι ή λουκούμι.
Εγώ, αλήθεια, δεν θυμάμαι απόγευμα των παιδικών μου χρόνων χωρίς το καφεδάκι της γιαγιάς. Με της φίλες της γύρω από το τραπέζι και τον ελληνικό καφέ να φουσκώνει στο μπρίκι, αντάλλασσαν τα τόσο σημαντικά νέα της γειτονιάς. Το δικό μου "καφεδάκι" ήταν μια κούπα γεμάτη γάλα με ελάχιστο ελληνικό καφέ, ό,τι περίσσευε στο μπρίκι. 'Ίσα-ίσα να αισθάνομαι κι εγώ ισότιμο μέλος της γυναικοπαρέας. Κοιτώντας τον διπλό μου cappuccino latte τώρα δίπλα στο laptop διαπιστώνω πως από μικρή μάλλον ήμουν εξοικειωμένη με το ...latte της γιαγιάς. Και αν οι νεοφερμένες δυτικές συνήθειες δείχνουν να μας απομακρύνουν από τις ελληνικές, μάλλον μόνο πιο κοντά μας φέρνουν. Ή με τον τρόπο μας τις φέρνουμε εμείς.