Άρωμα εκλεπτυσμένο, χρώμα διάφανο, ιδιότητες ευεργετικές για το πεπτικό σύστημα, τα ούλα και όχι μόνο. Είναι η γνωστή διεθνώς μαστίχα που παράγεται στο εύφορο νησί του βορειοανατολικού Αιγαίου, τη Χίο και από εκεί ταξιδεύει σε όλη τη γη εδώ και αιώνες.
Ο αειθαλής σχίνος που ευδοκιμεί στο νησί εξαιτίας της ασβεστολιθικής σύστασης του εδάφους, της μεγάλης ηλιοφάνειας και των ελάχιστων βροχοπτώσεων είναι που δίνει το μαστίχι, δηλαδή τη ρητίνη που τρέχει από τον κορμό του. Η συλλογή του γίνεται με τον ίδιο τρόπο εδώ και αιώνες. Κατά τα τέλη Ιουλίου οι καλλιεργητές αφού ισοπεδώσουν και απομακρύνουν φύλα και πέτρες γύρω από τον κορμό του δέντρου, πασπαλίζουν με ασπρόχωμα το τραπέζι του σχίνου, το χώρο δηλαδή κάτω από το δέντρο. Στη συνέχεια με περίσσια δεξιοτεχνία κεντούν, κάνουν δηλαδή μικρές σχισμές στο κορμί του δέντρου από κάτω προς τα επάνω, για να στάξει το ρετσίνι του. Ο σχίνος θα δακρύσει και σε δεκαπέντε περίπου μέρες, αρχές με μέσα Σεπτέμβρη, θα ξεκινήσει νωρίς το πρωί η συγκομιδή. Αφού γίνει η συγκομιδή, οι γυναίκες τα χειμωνιάτικα βράδια μαζεύονται εκ περιτροπής στα σπίτια για να καθαρίσουν το μαστίχι από φυλλαράκια ή πετρούλες που μπορεί να έχουν κολλήσει, για να πάρει έπειτα την πορεία του για την Ένωση Μαστιχοπαραγωγών και τις αμέτρητες χρήσεις που το περιμένουν. Σήμερα μαστίχα παράγουν τα 24 χωριά του νησιού, τα αποκαλούμενα Μαστιχοχώρια στη Νότια Χίο, γιατί εκεί αποκλειστικά ευδοκιμεί το φυτό. Αναφορές στην καλλιέργεια της μαστίχας υπάρχουν από τον 1ο αιώνα μ.Χ και είναι πολλοί οι συγγραφείς, όπως ο Γαληνός, ο Μάρκέλλος Εμπειρίκος που αναφέρουν από τότε τις ευεργετικές του ιδιότητες. Οι οικισμοί που υπάρχουν σήμερα χρονολογούνται από την Βυζαντινή περίοδο και έχουν χαρακτηριστεί από το Ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού ως διατηρητέοι εξαιτίας της ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής τους. Σκοπός της ίδρυσης και οργάνωσης των χωριών ήταν η συστηματική εκμετάλλευση και το μονοπώλιο της μαστίχας, η οποία από το 1997 έχει χαρακτηρισθεί ως Προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ( Π.Ο.Π) της Ε.Ε.
Η μαστίχα κρύβει πολλά μυστικά, αποτελεί πηγή έμπνευσης στον κλάδο των τροφίμων και ποτών, στη φαρμακευτική και χημική βιομηχανία και στην παραγωγή καλλυντικών και αρωμάτων. Η πιο ευρεία της χρήση είναι ως τσίχλα και ως άρωμα για τη ζαχαροπλαστική. Επίσης το μαστιχέλαιο χρησιμοποιείται στο χώρο της επιπλοποιίας και στην κατασκευή μουσικών οργάνων. Μια πολύ ενδιαφέρουσα πληροφορία μας έρχεται από το νησί της Αφροδίτης, την Κύπρο, όπου οι σπόροι του σχίνου χρησιμοποιούνται ολόκληροι ως καρυκεύματα για τα χωριάτικα λουκάνικα του νησιού. Από τη λίστα δε λείπει φυσικά και το φημισμένο λικέρ Μαστίχας, ένα φυσικό απόσταγμα μαστίχας, καθαρής αλκοόλης και ζάχαρης. Το λικέρ Μαστίχας προσφέρεται μαζί με το επιδόρπιο μετά από κάθε γεύμα ως χωνευτικό ή μπορεί να συνοδεύσει με το άρωμα και την πλούσια γεύση του τον καφέ!
Κι επειδή το τερπνόν καλό είναι να συνοδεύεται μετά του ωφελίμου, οι αποδεδειγμένες ευεργετικές ιδιότητες της μαστίχας θα σας ανακουφίσουν από προβλήματα του πεπτικού και θα φροντίσουν για την υγιεινή του στόματός σας. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας το νησί απολάμβανε την εύνοια της Σουλτάνας, η οποία απαιτούσε ένα μεγάλο μέρος της παραγωγής για αυτή και το χαρέμι της.
Ετοιμαστείτε λοιπόν για μια επίσκεψη μέχρι την γοητευτική Χίο, να απολαύσετε την όμορφη φύση της, τις ιδιαίτερες καστροπολιτείες της και γιατί όχι να παρακολουθήσετε από κοντά τη συλλογή της μαστίχας. Άλλωστε η αρχή του φθινοπώρου είναι η ιδανική εποχή για ταξίδια!