Με την κορυφή του στα 2631μ. ο Σμόλικας είναι το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας. Γειτονεύει με τη Βασιλίτσα και την Τύμφη (Γκαμήλα), ενώ λίγο βορειότερα βρίσκεται ο Γράμμος. Όλη η περιοχή θεωρείται ύψιστης οικολογικής σημασίας όπου λόγω της περιορισμένης ανθρώπινης παρέμβασης αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα καταφύγια άγριας ζωής στην Ελλάδα.
Στις πλαγιές του συναντάμε μαύρη πεύκη, ρόμπολα, οξιές, έλατα, αλλά και ποικιλία φυλοβόλλων δέντρων. Στη σκιά τους βρίσκουν καταφύγιο ζαρκάδια, λύκοι, αρκούδες, πολλά είδη πτηνών και ερπετά. Κοντά στην υψηλότερη κορφή του Σμόλικα βρίσκεται η δρακολίμνη, μια από τις λιγοστές αλπικές λίμνες της χώρας και τόπος κατοικίας του προστατευόμενου αλπικού τρίτωνα- ένα σπάνιο αμφίβιο μήκους 8 έως 12 εκ. που μοιάζει με μικροσκοπικό δράκο. Σύμφωνα με έναν τοπικό μύθο, στις δρακολίμνες του Σμόλικα και της Τύμφης κατοικούσαν δύο δράκοι, οι οποίοι πάλευαν μεταξύ τους πετώντας πέτρες ο ένας στον άλλον. Ακόμα και σήμερα, η δρακολίμνη του Σμόλικα έχει άσπρες πέτρες στην όχθη της και μαύρες στο βυθό, ενώ στην Τύμφη συμβαίνει το αντίθετο. Ένας άλλος μύθος αναφέρει ότι ο δράκος του Σμόλικα μεταμορφωνόταν σε κριάρι για να ξεγελάσει τα πρόβατα της περιοχής. Εκείνα, ανύποπτα, τον ακολουθούσαν στη λίμνη, όπου τα κατασπάραζε. Γι'αυτό οι τσοπάνηδες δεν βόσκουν πια τα κοπάδια τους κοντά στις όχθες της.
Το βουνό διασχίζουν αρκετά ορειβατικά μονοπάτια που ξεκινούν από τα γύρω χωριά, ενώ για να πάρει κάποιος μια καλή γεύση από τις ομορφιές του χρειάζεται πάνω από δύο μέρες. Το χειμώνα, η ανάβαση είναι αρκετά δύσκολη και εξαιτίας της συχνής και έντονης χιονόπτωσης απαιτείται ειδικός εξοπλισμός και ιδιαίτερη προσοχή. Το καλοκαίρι η ανάβαση στο βουνό είναι πιο εύκολη αλλά οι συχνές καταιγίδες δημιουργούν κινδύνους.
Χτισμένη σε υψόμετρο 1400 μ., η Σαμαρίνα είναι το ψηλότερο χωριό της Ελλάδας και ένα από τα ομορφότερα της περιοχής. Περιηγηθείτε στα καλντερίμια και τα παραδοσιακά πετρόχτιστα σπίτια του, κάνοντας μια στάση για να επισκεφθείτε το λαογραφικό μουσείο και τις παλιές εκκλησίες- όπως αυτήν του Αγίου Αθανασίου, που χρονολογείται στο 1840. Ορειβατικά μονοπάτια ξεκινούν, επίσης, από τα πιο απομονωμένα χωριά Αγία Παρασκευή και Παλιοσέλι, στα βόρεια και νότια του βουνού αντίστοιχα.
Καταφύγιο Σμόλικα (πάνω από το χωριό Παλιοσέλι): (+30) 6942939939, 6988015656
Καταφύγιο Ορειβατικού και Αθλητικού Συλλόγου Παλαιοσελλίου: (+30) 26550 24626

Πηγή: mountainsgreece.com