Η Νέα Μονή Φιλοσόφου δεν είναι και τόσο νέα, μιας και ιδρύθηκε το 1691. Το επιβλητικό μοναστήρι με το αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο βρίσκεται στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου. Οι τοιχογραφίες που κοσμούν το ναό αποδίδονται στο ζωγράφο Βίκτωρα και είναι κρητικής τεχνοτροπίας. Στη θέση Μονόπορη, όπου βρίσκεται η παλιά μονή, και σε όλο το νότιο μήκος του φαραγγιού του Λούσιου υπήρχαν σπηλιές και σειρά ασκηταριών, που καταστράφηκαν από τις επιδρομές των Σλάβων τον 7^ο και 8^ο αιώνα. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας η περιοχή αναδείχθηκε κέντρο παιδείας και πνευματικής καλλιέργειας, όπου λειτουργούσε το Κρυφό Σχολειό παρέχοντας απαραίτητη μόρφωση στην υπόδουλη κοινωνία. Ακολουθώντας το μονοπάτι μετά τη Νέα Μονή, σε κοίλωμα βράχου της χαράδρας του Λούσιου, συναντάτε ερειπωμένη πια, μία από τις αρχαιότερες και ιστορικότερες μονές της Ελλάδας, την παλιά Μονή της Παναγίας Φιλοσόφου. Είναι κτίσμα του 963 μ. Χ. και είχε χαρακτηριστεί σταυροπηγιακή. Σήμερα διατηρείται ένα μικρό εκκλησάκι βυζαντινής τεχνοτροπίας, του 10^ου αιώνα, με τις τοιχογραφίες του.