Ένα μοναδικό οικισμό που απλώνεται αμφιθεατρικά από την επιφάνεια της θάλασσας μέχρι την κορυφή του λόφου αντικρίζει ο επισκέπτης μόλις φτάσει στην Σύμη. Είναι μάλιστα ένας από τους δύο μεγαλύτερους και καλύτερα διατηρημένους παραδοσιακούς οικισμούς της Ελλάδας, ο άλλος είναι η Πλάκα στην Αθήνα. Νεοκλασικός στην βάση του, στο Γιαλό, αποτέλεσμα της οικονομικής ευμάρειας και της κοσμοπολίτικης ατμόσφαιρας που είχε το νησί τον 19ο αιώνα και ως τις αρχές του 20ου.
Τα 500 φαρδιά πέτρινα σκαλοπάτια θα σας οδηγήσουν στο Χωριό που βρίσκεται ακριβώς πάνω από τον Γιαλό. Η Καλή Στράτα όπως ονομάζεται παλιότερα ήταν η μόνη οδός που συνέδεε τους δύο οικισμούς και εκεί υπήρχαν τα εμπορικά καταστήματα και αρχοντικά του νησιού σχηματίζοντας την πιο όμορφη συνοικία.
Όταν φτάσετε λοιπόν περπατώντας ανάμεσα σε τόσο όμορφες εικόνες στο Χωριό, θα περιπλανηθείτε στα λιθόστρωτα καλντερίμια που οδηγούν στο Κάστρο. Χτισμένο πάνω στην αρχαία Ακρόπολη αλλά μόνο με ένα μικρό τμήμα του τείχους να σώζεται μετά την ανατίναξη από τους Γερμανούς κατά την αποχώρηση τους στον Β´ Παγκόσμιο πόλεμο. Αξίζει όμως να επισκεφθείτε το Κάστρο και την Κυρά του Κάστρου, την εκκλησία με τις σπάνιες εικόνες και την υπέροχη θέα ως το Πέδι.