Ο θεός Ήφαιστος στη Λήμνο: Σύμφωνα με τον μύθο η Λήμνος συνδέεται άρρηκτα με τον θεό Ήφαιστο. Συγκεκριμένα, ο Δίας ύστερα από μια έντονη αψιμαχία που είχε με τον γιό του, τον Ήφαιστο, εκσφενδόνισε τον δεύτερο από τον Όλυμπο. Ο θεός των μετάλλων και της φωτιάς έπεφτε για μέρες, μέχρι που προσγειώθηκε τελικά στο νησί της Λήμνου, και έκτοτε έμεινε ανάπηρος. Εκεί οι κάτοικοι τον περιποιήθηκαν και τον φιλοξένησαν, ο δε Ήφαιστος, για να τους ευχαριστήσει, έστησε εργαστήρι στο ηφαίστειο «Μόσυχλος» και δίδαξε τους Λημναίους την τέχνη της κατεργασίας των μετάλλων. Τιμώντας τον μεταλλουργό θεό, οι αρχαίοι Έλληνες ονόμασαν «Ηφαιστεία» την πόλη που ίδρυσαν στο νησί. Ακόμη, ο μύθος αναφέρει πως  ο Ήφαιστος απέκτησε ένα παιδί από τη νύμφη Καβειρώ, τον Καδμίλο, ο οποίος έκανε με τη σειρά του τρεις γιούς, τους «Καβείρους» ή αλλιώς «Καρκίνους». Αυτά τα υποχθόνια πνεύματα, της θάλασσας, της γης και της φωτιάς, οι τότε κάτοικοι της Λήμνου τα αναπαριστούσαν με το σφυρί και τη λαβίδα του μεταλλουργού.
Πράγματι, ο μύθος εμπεριέχει ορισμένα πραγματικά στοιχεία, καθώς η Λήμνος χαρακτηρίζεται τόσο από μια ηφαιστειογενή σύσταση εδάφους όσο και από έντονη μεταλλουργική παράδοση.