Μόλις 8 χιλιόμετρα από την Καστοριά, στο Δισπηλιό στην τοποθεσία «νησί», βρίσκεται ένας από τους αρχαιότερους λιμναίους οικισμούς στην Ευρώπη που χρονολογείται γύρω στο 5.500 π.Χ.
Όταν σε περίοδο ξηρασίας, στις αρχές του 20ου αιώνα, η στάθμη της λίμνης έπεσε φανερώθηκαν τυχαία πάσσαλοι και πληθώρα αντικειμένων και αρχαιολογικών στοιχείων μαρτυρώντας την ύπαρξη ζωής 7.000 χρόνια πριν. Σύμφωνα με τα ευρήματα οι άνθρωποι ζούσαν οργανωμένα εκτρέφοντας ζώα, ψαρεύοντας, κυνηγώντας και κατασκευάζοντας εργαλεία και είδη καθημερινής χρήσης.
Σήμερα, μετά από δεκαετίες ερευνών και ανασκαφών, έχει δημιουργηθεί ένα πιστό αντίγραφο του λιμναίου οικισμού, όπου θα βρείτε μια πλωτή πόλη φτιαγμένη από πηλό, χώμα και καλάμια. Μέσα στις καλύβες που έχουν δημιουργηθεί υπάρχει ποικιλία αντικειμένων που χρησιμοποιούσαν εκείνη την εποχή, όπως κεραμικά σκεύη, κοσμήματα, πήλινα αγγεία, φρουτιέρες και χύτρες, εργαλεία από πυριτόλιθο ή από οστά, καλάθια και μια μικρή εστία. Σημαντικό εύρημα είναι μια ξύλινη επιγραφή που βρέθηκε στα ρηχά της λίμνης και αποτελεί μια πρώιμη προσπάθεια γραπτής έκφρασης.
Με μια περιήγηση στο νεολιθικό χωριό ο επισκέπτης αποκτά μια πλήρη εικόνα για τους κατοίκους τη ζωή και τις συνήθειες τους.
Ωράριο λειτουργίας: 9:00 - 17:00 (χειμερινό), 9:00 - 14:00 και 17:00 - 20:00 (θερινό).