Τα παραδοσιακά προϊόντα της Σαντορίνης, οι θησαυροί της άνυδρης αυτής γης που πρέπει να δοκιμάσετε όσο είστε στο νησί αλλά και να πάρετε μαζί σας, σε ορισμένες περιπτώσεις, είναι:
Φάβα: Ενώ καλλιεργείται φάβα και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, η ιδιαιτερότητα της φάβας Σαντορίνης βρίσκεται στο είδος του φυτού (ανήκει στο είδος Lathyrus clymenum L). Ιδιαιτερότητα που της χάρισε τη σφραγίδα ΠΟΠ, Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Η διαφορετική προέλευση σε συνδυασμό με τις συνθήκες καλλιέργειας σε άνυδρα χωράφια, η επεξεργασία κατά μεγάλο μέρος στους χειρόμυλους και οι συνθήκες ωρίμανσης και ξήρανσης, δίνουν στη συγκεκριμένη φάβα το ξεχωριστό άρωμα και γεύση. Εκτός από το αμπέλι, ανασκαφές απέδειξαν πως στη Σαντορίνη η καλλιέργεια της φάβας γινόταν εδώ και 3.500 χιλ. χρόνια. Στη Σαντορίνη, θα έχετε τη δυνατότητα να τη συναντήσετε στα περισσότερα μενού εστιατορίων, μαγειρεμένη σε διάφορες παραλλαγές (φαβοκεφτέδες, φάβα με μελιτζάνες κ.ά.) με πιο γνωστή τη κλασική συνταγή που την 'παντρεύουν' με κρεμμύδι.
Ντοματάκια: Τα ντοματάκια Σαντορίνης συγκεντρώνουν όλη τη γεύση και το άρωμα μιας παραδοσιακής ντομάτας σε ένα μικρό καρπό. Χάρη στην άνυδρη καλλιέργειά του στο ηφαιστειογενές έδαφος φημίζεται για την πλούσια γεύση του. Μαζί με τη Θηραϊκή γη, το ντοματάκι υπήρξε βασικό εξαγωγικό προϊόν της Σαντορίνης στις αρχές του 20ου αι., μέχρι που η βιομηχανία πελτέ δέχθηκε το ισχυρό πλήγμα του σεισμού το 1956. Σήμερα υπάρχει ένα μόνο εργοστάσιο παρασκευής πελτέ στο νησί. Θα απολαύσετε το ντοματάκι φρέσκο σε σαλάτες, λιαστό, πελτέ στα κοκκινιστά πιάτα, αλλά και στους περίφημους ντοματοκεφτέδες.
Λευκή μελιτζάνα: Στη Σαντορίνη όλα διαφέρουν! Ακόμα και η μελιτζάνα. Έτσι στο νησί θα βρείτε λευκές μεγάλες μελιτζάνες, νοστιμότατες και γλυκές, δίχως πολλά σπόρια. Δοκιμάστε την ψητή, πουρέ και μελιτζανοσαλάτα.
Κρασί: Το όνομα της Σαντορίνης μετά το ηφαίστειο και την καλντέρα είναι στενά συνδεδεμένο με τη βαθιά παράδοση της οινοποιίας. Το νησί διαθέτει τον παλαιότερο αμπελώνα στην Ελλάδα και από τους παλαιότερους στην Ευρώπη, αμπελώνας που δεν έχει ποτέ του προσβληθεί από φυλλοξήρα. Το καλοκαίρι, το πράσινο των αμπελιών προσθέτει χρώμα στο κιτρινοκόκκινο καμβά της Σαντορίνης. Ο πλούτος και η ποιότητα των κρασιών που παράγει οφείλεται στο ηφαιστειογενές έδαφος και στις μοναδικές συνθήκες καλλιέργειάς του, με τις ελάχιστες βροχοπτώσεις. Αμπελώνες με μικρή στρεμματική απόδοση, αλλά τέλεια ωρίμανση. Το κλάδεμα των αμπελιών έχει προσαρμοστεί στους δυνατούς ανέμους, με τους Σαντορινιούς να έχουν το δικό τους, μοναδικό τρόπο, τη γνωστή “κουλούρα”. Πλέκουν τα κλήματα σε σχήμα καλαθιού ώστε να προστατευθεί ο καρπός από τους δυνατούς ανέμους. Οι πιο γνωστές λευκές ποικιλίες του νησιού είναι το Αϊδάνι, το Ασύρτικο και το Αθήρι, ενώ από τις κόκκινες ποικιλίες η Μανδηλαριά και το Μαυροτράγανο. Στο νησί υπάρχουν επίσης σπάνιες, ντόπιες, παλιές ποικιλίες όπως το Βουδόματο, η Γαϊδουριά, το Κατσανό, το Ποταμίσι, η Φλασκιά κ.ά. Στις ποικιλίες αυτές οφείλουν την εκρηκτική τους γεύση τα κρασιά Νυχτέρι (μιας και η οινοποίηση του γίνεται τη νύχτα, το Ασύρτικο και το γλυκό Βινσάντο (γλυκό κρασί από λιαστές ρώγες Ασύρτικου και Αϊδανιού). Από τις αρχές Αυγούστου το νησί προετοιμάζεται για τη Βεντέμα, τον τρύγο. Τέλη Αυγούστου αρχίζει ο τρύγος με το Σεπτέμβριο να λέγεται και Τρυγητής. Τα σταφύλια μεταφέρονται στις κάναβες (παραδοσιακοί υπόσκαφοι χώροι που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή και την αποθήκευση του κρασιού), όπου αρχίζει το πάτημα. Μια περίοδος κοπιαστική μα και γιορτινή παράλληλα. Τα κρασιά αποθηκεύονται στα βαρέλια μέχρι τη γιορτή του Αγ. Αβερκίου (22 Οκτωβρίου) που σύμφωνα με την παράδοση ανοίγουν και δοκιμάζουν τα κρασιά σε εορταστική ατμόσφαιρα. Μοναδικά κρασιά, όπως μοναδική είναι και η ομορφιά της Σαντορίνης.
Κάπαρη: Η κάπαρη είναι ένας θάμνος που μπορείτε να συναντήσετε παντού στη Σαντορίνη. Στην απόκρημνη καλντέρα, ανάμεσα στα σκαλοπάτια, ξεφυτρώνει μέσα από πετρόχτιστες πεζούλες και γενικά όπου υπάρχει απαραίτητη ποσότητα χώματος. Από το φυτό συλλέγουν το άνθος και τα φύλλα τα οποία ξεπικρίζουν και αλατίζουν. Θα γευθείτε την δυνατή γεύση της σε πολλά πιάτα, όπως σαλάτες, σάλτες και θα τη συναντήσετε φυσικά στον πουρέ φάβας. Το λουλούδι της κάπαρης είναι από τα πιο όμορφα λουλούδια, κατάλευκο με μοβ στήμονες, θυμίζοντας αρκετά τροπικά λουλούδια.
